Op maandag 21 februari besprak de Zoetermeerse gemeenteraad het rapport van Van der Feltz advocaten over het feitenonderzoek naar de feiten en omstandigheden die in 2017 hebben geleid tot het NTA-onderzoek, de rechtmatigheid van het onderzoek en de vraag hoe moet worden omgegaan met informatie over personen zoals die tijdens het onderzoek is verkregen. VVD-raadslid en portefeuillehouder Veiligheid Jeffrey van Gils: ‘Het rapport schetst een situatie waar onder de druk van de grote dreigingen die in 2017 speelde rondom radicalisering er een opeenstapeling van ernstige onzorgvuldigheden heeft voorgedaan in elk stap van het proces. Dat is betreurenswaardig, maar gelukkig geeft het rapport geen enkele aanleiding om te denken dat er opzet of andere kwade bedoelingen meespeelde in de totstandkoming of uitvoering van het onderzoek. Uit het rapport blijkt ook niet dat de fouten tot stand kwamen door beleid of anderzijds stelselmatig van aard zijn. Dit lijkt dan ook een perfecte storm waar de processen niet tegen bestand waren’.
De belangrijkste conclusies uit het rapport zijn dat voor het in opdracht van de gemeente laten verrichten van een onderzoek op basis van de methode participerend observeren zoals ingevuld door NTA en als onderdeel van de preventieve aanpak tegen radicalisering waarbij de burgemeester als eindverantwoordelijke heeft te gelden, geen wettelijke grondslag bestaat. Voorts zijn het college en de raad over het NTA-onderzoek niet door de toenmalige burgemeester of vanuit de ambtelijke organisatie niet op de hoogte gesteld. Verder is niet vastgesteld dat er sprake is geweest van ‘undercover-activiteiten’, maar als het gaat om aan moskeeën afgelegde bezoeken door veldwerkers van NTA tezamen met sleutelrespondenten, een vooraf voorzienbare situatie ontstaan waarin vanwege de toegepaste onderzoeksmethode andere moskeebezoekers zijn geobserveerd door NTA, zonder dat die personen zich daarvan bewust waren of konden zijn als zij niet zelf actief navraag zouden doen.
‘Waar mensen werken maken mensen fouten, dat is in zekere zin nooit helemaal te voorkomen. Voor de Zoetermeerse VVD is daarom het belangrijkste nu om van deze fouten te leren en het geschade vertrouwen met de betrokken organisaties en personen zoveel mogelijk te herstellen’, aldus Jeffrey van Gils: ‘Het is goed om te zien dat het college dat volledig onderschrijft en daarin al stappen heeft gezet, te beginnen door het aanbieden van verontschuldigingen aan de betrokken organisaties’.
Het onderzoeksrapport van Van der Feltz advocaten en de daarin opgenomen conclusies wordt geheel onderschreven door het huidige college. Het college heeft daarom haar oprechte verontschuldiging en excuses aangeboden aan alle betrokkenen in de Islamitische gemeenschap voor de gang van zaken destijds. ‘Deze actie past absoluut niet in de open en transparante bestuurscultuur die deze gemeente voorstaat’, aldus het college: ‘De besluitvorming rondom de gebeurtenissen destijds zijn onzorgvuldig en met te weinig openheid en reflectie genomen’.
Jeffrey van Gils: ‘Complimenten aan het college voor de schuldbewuste houding, het snelle excuus en dat het meteen met de betrokken individuen en organisaties in gesprek is gegaan. Ook goed dat er intern geëvalueerd wordt hoe we dit in de toekomst gaan voorkomen. Voorts dank aan de betrokkenen voor de begripvolle houding. De afgelopen periode heeft onrust heeft meegebracht en het is dan ook bewonderenswaardig zij de positiviteit van de samenwerking met de gemeente blijft zien en niet de deur heeft dicht gegooid’.