‘Op 17 april heeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) een principeakkoord bereikt met het kabinet over het financieel kader bij de Hervormingsagenda Jeugd. Met dit akkoord komt er de komende jaren voldoende financiële ruimte om de agenda uit te voeren. Daarmee kunnen gemeenten voor hun inwoners en vooral voor kwetsbare kinderen en gezinnen het verschil maken’, aldus de VNG in de ledenbrief. Ook het actiecomité Raden in Verzet waar de Zoetermeerse VVD deel vanuit maakt, is blij dat het Rijk de eerder afgegeven besparingen in 2024 en 2025 verzacht. Gemeenten kunnen nu verder met de Hervormingsagenda Jeugd. Zolang die niet goed van de grond komt, wordt het ook moeilijk om de besparingen en verbeteringen in de Jeugdzorg -die het Rijk en gemeenten voor zich zien- te kunnen realiseren. ‘Wat echter in onze ogen niet helpt, is dat er opnieuw niet voor een structurele oplossing is gekozen’, aldus Rob Duiven die Vivianne van Yperen heeft opgevolgd als lid van het actiecomité: ‘De besparingen die moeten oplopen tot € 1 miljard worden tijdelijk verzacht, maar moeten vanaf 2026 vooralsnog onverminderd worden gerealiseerd, terwijl nog helemaal niet duidelijk is of dat haalbaar is’.
Een deskundigencommissie zal in 2025 en 2028 de situatie beoordelen, terwijl nog onduidelijk is hoe diens bevindingen (tijdig) door het Rijk zullen worden overgenomen. Bovendien blijven de bezuinigingen tot en met 2023 (en dat is ook al € 375 mln.) staan terwijl de hervormingsagenda nog niet is vastgesteld (en we dus nog weinig tot geen besparing realiseren). Het is in ‘de ogen van het actiecomité vreemd dat alleen 2024 en 2025 worden betrokken. ‘Vanaf 2026 en vooral daarna is het nog totaal ongewis hoe de financiële situatie van gemeenten uitpakt’, aldus Rob Duiven: ‘De zogeheten ‘trap-op, trap-af’-systematiek lijkt dan te vervallen waardoor grote bezuinigingen dreigen op het gemeentefonds. Het Principeakkoord Jeugd zorgt vanaf 2026 voor een nog grotere onzekerheid’.
Al met al heeft het actiecomité Raden in Verzet nog steeds grote zorgen over de houdbaarheid van de gemeentefinanciën en daarmee over de dienstverlening naar onze inwoners. De begrotingsreeksen van gemeenten geven een vooruitblik naar de volgende vier jaar. Rob Duiven: ‘Vanaf de komende begroting zien we dan al grote onzekerheden of negatieve resultaten vanaf 2026. De consequenties daarvan zijn nu al merkbaar. Structurele uitgaven aan bijvoorbeeld onderhoud, afschrijvingen en personeel komen in het geding bij een niet sluitende meerjarenbegroting. Alle reden dus om niet af te wachten, maar nu al in actie te komen’.
