Hoe VVD is de Zoetermeerse VVD?

Tijdens de voorbereiding op het debat over de opvang van asielzoekers als gevolg van het in werking treden van de Spreidingswet, deed zich weer eens het dilemma voelen in hoeverre je als fractie van de Zoetermeerse VVD rekening zou moet houden met de standpunten van ‘de VVD’. Of in ieder geval rekening houden met hoe andere fracties er rekening mee houden dat je dat doet. Rekening houden met standpunten van de landelijke VVD is overigens de laatste tijd sowieso een stuk lastiger geworden nu de standpunten van de VVD-fracties in de Eerste en Tweede Kamer niet altijd in elkaars verlengde liggen. Maar dat terzijde.

Dat er binnen de fractie van de Zoetermeerse VVD (en de andere fracties van de ‘landelijke partijen’) rekening gehouden moet worden met landelijke standpunten is met name een veronderstelling van de ‘Lokalen’, de zich lokaal noemende partijen en fracties. Daarbij wordt doorgaans verondersteld dat lokale fracties van ‘landelijke partijen’ zich moeten houden aan hiërarchische en rigide partijrichtlijnen. En dat die landelijk ingenomen standpunten ook lokaal uitgedragen en verdedigd moeten worden. Zo werd ik in een raadsdebat een keer eraan herinnerd dat ik in mijn inbreng mij niet helemaal hield aan een door ‘uw Mark Rutte’ uitgedragen standpunt. Ik heb geantwoord dat ‘mijn Mark Rutte’ geen deel uitmaakt van de fractie van Zoetermeerse VVD en dus ook niet het standpunt kon verwoorden van de fractie.

Voor de lokale fracties van de landelijke partijen zou volgens de ‘Lokalen’ er voorts amper eigen beleidsruimte bestaan om lokale belangen echt te kunnen dienen. Wensen en opvattingen van de inwoners in de eigen gemeente zouden daardoor niet gezien of gehoord worden en dus slecht of zelfs helemaal niet vertegenwoordigd zijn in de gemeenteraad. De ietwat aanmatigende aanname van de ‘Lokalen’ is dat zij, en alleen zij, hier wel toe in staat zijn.

Lariekoek. De Zoetermeerse VVD een lokale partij en een lokale VVD-fractie. Van, door en voor Zoetermeer en Zoetermeerders, net als de zich lokaal noemende partijen. Met een eigen politiek mandaat. Zonder partij-instructies van bovenaf. Maar wel met lijnen naar partijgenoten die op provinciaal of landelijk niveau in de Staten en de Kamer zitten. Want natuurlijk wordt er ook rekening gehouden met en gebruik gemaakt van hoe de VVD op landelijk en provinciaal denkt over bepaalde zaken. De leden van de VVD verwachten dat ook van hun volksvertegenwoordigers. Om het gedeelde liberale geluid overal helder en duidelijk te laten klinken. Per slot van rekening delen we binnen de VVD de vijf liberale kernwaarden die uitgangspunt en leidraad zijn bij het maken van keuzes in grote politieke vraagstukken, ongeacht of deze op nationaal, provinciaal of lokaal niveau moeten worden gemaakt.