De Zoetermeerse VVD heeft schriftelijke vragen gesteld aan het college van burgemeester en wethouders over de aanpak van verzuim in inburgeringstrajecten. Aanleiding is een recente uitspraak van de Raad van State (9 juli 2025), waarin wordt geoordeeld dat het opleggen van boetes aan inburgeraars die hun inburgeringsexamen niet op tijd afronden, niet langer is toegestaan. Volgens de VVD ondermijnt deze uitspraak de wederkerigheid van het inburgeringsbeleid, het principe dat rechten ook plichten met zich meebrengen. ‘Inburgering is geen vrijblijvende inspanning,‘, aldus de indiener van de vragen VVD-raadslid Rob Duiven: ‘Het is in het belang van zowel de samenleving als de inburgeraar zelf dat men actief deelneemt en op tijd examens afrondt. De gemeente moet dan ook voldoende instrumenten in handen hebben om mensen daartoe te stimuleren en zo nodig aan te spreken‘.
Uit de praktijk blijkt dat dit hard nodig is. In 2024 telde Zoetermeer 1150 ingeschreven inburgeraars, van wie slechts 60% het traject binnen de gestelde termijn afrondde. Dat percentage ligt onder het landelijk gemiddelde. Landelijk ligt het verzuim bij taallessen rond de 20%. De VVD-fractie vraagt daarom om actuele verzuimcijfers in Zoetermeer, uitgesplitst naar leerroute en wijk (zoals Buytenwegh, Palenstein en Meerzicht), en wil weten hoe de gemeente dit monitort. Nu het opleggen van boetes op losse schroeven staat, worden motiverende maatregelen belangrijker. Rob Duiven wijst daarbij op goede voorbeelden uit andere gemeenten. Rotterdam zet in op vroegsignalering, begeleiding op maat en koppeling van taal en werk. In Delft zijn kleinschalige taallessen in de wijk effectief gebleken, en Utrecht boekt goede resultaten met intensieve begeleiding van laaggeletterde inburgeraars en taalleren op de werkvloer. ‘We hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden‘, aldus Duiven: ‘Andere steden tonen aan dat maatwerk, nabijheid en activering wél werken. Laten we dat als Zoetermeer benutten‘.
De Zoetermeerse VVD wil van het college weten welke wijkgerichte interventies momenteel worden ingezet, denk aan huisbezoeken, mobiele lesteams of catch-up groepen, en hoe de effectiviteit van deze inspanningen wordt gemeten. Ook vraagt de fractie of het college bereid is om succesvolle werkwijzen uit andere gemeenten nader te onderzoeken en zo mogelijk over te nemen, in samenwerking met maatschappelijke partners in de stad. ‘Wie slaagt in zijn inburgering, maakt veel meer kans op een succesvolle toekomst in onze samenleving‘, stelt Duiven: ‘Maar daar hoort wél inzet bij. Als gemeente moeten we duidelijke verwachtingen blijven uitspreken en verzuim stevig tegengaan, met alle beschikbare middelen‘.
De Zoetermeerse VVD verwacht dat het college met concrete antwoorden en mogelijk ook voorstellen komt om het inburgeringsproces in Zoetermeer doelmatiger, effectiever en rechtvaardiger te maken. Rob Duiven: ‘Want integratie begint bij taal, en taal begint bij les’.
