In Zoetermeer wordt gewerkt aan de oplevering van de 81 flexwoningen aan de Ruimtebaan, bedoeld voor jongeren, statushouders, spoedzoekers en mensen met een zorgindicatie. Wat bedoeld is als oplossing voor acute woningnood, leidt echter tot forse vragen vanuit de Zoetermeerse VVD. Woningcorporatie Vidomes hanteert bij de toewijzing van deze woningen namelijk een ongebruikelijke procedure: alleen kandidaten die een motivatiebrief of -video insturen, maken kans op een woning. Uit een bericht in het Algemeen Dagblad van 19 augustus 2025 bleek dat zich meer dan 1500 mensen hadden gemeld, maar dat slechts 125 inzendingen daadwerkelijk in behandeling zijn genomen omdat alleen zij een motivatie hadden meegestuurd. Voor VVD-raadslid Jeffrey van Gils is dit aanleiding tot grote zorgen. Volgens hem hoort de toewijzing van sociale huurwoningen transparant en objectief te verlopen, gebaseerd op duidelijke en toetsbare criteria. ‘Een dak boven je hoofd is motivatie genoeg’, benadrukt Van Gils: ‘Wanneer je woningzoekenden gaat selecteren op basis van een brief of video, laat je ruimte voor willekeur en zelfs discriminatie of vriendjespolitiek. Dat is niet hoe we in Zoetermeer met onze woningzoekenden om moeten gaan’.
De VVD stelt dat deze manier van werken niet alleen kwetsbare groepen kan benadelen, maar ook mensen uitsluit die minder vaardig zijn in het presenteren van zichzelf. Charisma en overtuigingskracht in een video zijn immers geen maatstaven voor woonbehoefte. Bovendien vraagt het maken van een motivatiebrief of -video veel extra tijd en energie van woningzoekenden, die vaak al tientallen keren moeten reageren op woningen voordat zij kans maken. ‘We zien hier een onredelijke drempel ontstaan voor mensen die juist in een kwetsbare positie zitten’, aldus Van Gils.
Daar komt bij dat de gemeente Zoetermeer in dit project ruim € 1,2 miljoen heeft geïnvesteerd. In eerdere memo’s van het college, waarin afspraken rond flexwoningen zijn toegelicht, werd niets gezegd over een afwijkende selectieprocedure. Volgens de Zoetermeerse VVD roept dit de vraag op of de gemeente wel op de hoogte was van deze aanpak en of de gemeenteraad niet eerder betrokken had moeten worden. Dit is des te urgenter nu Zoetermeer binnenkort besluit over de nieuwe huisvestingsverordening, waarin ook alternatieve vormen van woningtoewijzing aan de orde komen.
De partij wil van het college weten hoe de selectiecriteria precies luiden, wie de objectiviteit daarvan toetst en welke vragen tijdens de gesprekken met kandidaten worden gesteld. Ook vraagt de VVD zich af of de procedure wel eerlijk is voor werkenden en studenten, die mogelijk interviews tijdens kantoortijd moeten bijwonen en daardoor een nadeel hebben. Verder wil de fractie weten hoeveel geld Vidomes uitgeeft aan dit selectieproces en of deze middelen niet beter besteed hadden kunnen worden aan het bouwen en onderhouden van woningen.
‘Het is belangrijk dat woningcorporaties hun middelen inzetten voor waar ze voor bedoeld zijn: bouwen, onderhouden en beschikbaar stellen van betaalbare woningen’, zegt Van Gils: ‘Elke euro die nu gaat naar ingewikkelde selectieprocedures, gaat ten koste van waar woningzoekenden écht op wachten: een sleutel in handen’.
De VVD vreest dat een proces dat afhankelijk is van persoonlijke interpretaties van medewerkers van Vidomes moeilijk controleerbaar is en daarmee kwetsbaar voor misbruik. Daarom vraagt Van Gils het college om in te grijpen. Hij wil dat het gemeentebestuur Vidomes aanspreekt op deze werkwijze en erop aandringt om per direct te stoppen met het vragen van motivatiebrieven en -video’s. Ook moet de gemeente in toekomstige prestatieafspraken met corporaties vastleggen dat dit soort subjectieve selectieprocedures in Zoetermeer niet worden toegepast.
De kwestie raakt aan een fundamenteler punt in de volkshuisvesting: het toewijzen van woningen moet rechtvaardig, transparant en voor iedereen begrijpelijk zijn. De VVD staat daarom op het standpunt dat inschrijfduur, zoals gebruikelijk binnen Woonnet Haaglanden, de meest eerlijke en objectieve manier blijft om schaarse woningen te verdelen. Daarmee wordt willekeur vermeden en blijft voor iedere woningzoekende helder waar hij of zij aan toe is.
‘Zoetermeerders verdienen een eerlijk proces’, besluit Van Gils: ‘In een tijd waarin de woningnood zo groot is, kunnen we ons geen experimenten veroorloven die de kans op een dak boven je hoofd afhankelijk maken van hoe goed je een video kunt opnemen. Dat is niet uit te leggen aan de duizenden mensen die al jaren wachten op een woning’.